Zojuist Oudjaar achter ons.
Sommigen hebben Psalm 90 gelezen.
Over de geslachten, de generaties, die gaan en zullen komen.
En over hoe God zich ontfermt over mensen.
Hen doet leven. Ook hun kinderen.
En hen bevestigt in wat hun hand heeft opgevat.
Kostbare woorden… vol van belofte.

En toen kwam Nieuwjaar
Als een onbeschreven blad ligt het jaar voor ons.
Ook in 2018 zullen generaties gaan en komen…
En wijzelf? Hoe ziet onze situatie er uit?
Hebben wij zelf te maken met kanker?
Of misschien een van onze liefsten?
De toekomst is onzeker.
Voor ieder mens.
Maar mensen die ziek zijn, voelen het scherper.
Dat geldt ook voor andere benarden.

In 1945 schreef Bonhoeffer in de gevangenis over het diepe zwijgen,
over de eenzaamheid, die nergens uitkomst ziet.
Hij zou de oorlog niet overleven.
Ook mensen met kanker kennen deze gevoelens,
Diep van binnen weten ze welke kansen ze hebben.
De glimlach van het nieuwe jaar is dubbel voor hen.
Wat zal er gaan gebeuren?
Genezing in 2018 of..?

Die dubbelheid kenmerkt ook Bonhoeffer als hij dicht:
-Laat warm en stil de kaarsen branden heden,
die Gij hier in ons duister hebt gebracht,
breng als het kan ons samen, geef ons vrede.
Wij weten het, Uw licht schijnt in de nacht.-
Hij is er zeker van dat God er bij is in onze duisternis.
En dan bidt hij:
-Laat ons dan allerwege horen stijgen
tot lof van U het wereldwijde lied.-
Hij ziet als visioen een God die lof krijgt toegezongen.
Uw naam worde geheiligd, Uw koninkrijk kome,
bidt hij hier als het ware.

Benard als hij is, geeft dit hem troost.
Hij stijgt boven zijn eigen situatie uit.
Hij is niet alleen. Dag aan dag wordt hij gedragen.
Ook in het nieuwe en onbekende jaar.
Hij kan het niet voor zich houden
en laat ons de bekende strofe meezingen:
-In goede machten liefderijk geborgen
Verwachten wij getroost wat komen mag.
God is met ons des avonds en des morgens,
is zeker met ons elke nieuwe dag.-

Gettie Kievit

Heb je het weleens gezien: zo’n klein vogeltje? Uit het nest gevallen. Nog lang niet klaar om te kunnen vliegen. Tript angstig over de grond. De takken van de boom zijn voor hem te hoog. En het beschermende dak van de schuur is onbereikbaar. Wat doe je? Je pakt zo’n beestje op. Zet het in het nest. En als je het nest niet weet: ergens hoog op een veilige plek.

Soms komt een mens ook in zo’n situatie terecht. Er zijn allerlei oorzaken te bedenken. Tegenslag, ziekte, noem maar op. Met als gevolg een situatie waar je zelf niet uitkomt. Je zoekt naar een oplossing. Kijkt overal rond, maar weet er geen.

Koning David schreef ooit in een gedicht over zo’n gebeuren. Hij voelde zich als een man die stond voor een hoge rotswand. We zouden zeggen: een muur. Waar je alleen maar tegenaan kunt lopen, maar die je niet kunt afbreken. Maar goed: hij had het over een niet te beklimmen rots.

Toen bad hij dit: ‘Breng mij op de rots hoog boven mij’. Dit gebed deed mij denken aan dat vogeltje. Gelukkig zijn er mensen die zo’n beestje oppakken en terugplaatsen.

De vraag is: is God ook zo?

Volgens David wel. In een andere Psalm (27:5) las ik het antwoord. ‘Hij tilt mij hoog op een rots’. Ook psalm 27 gaat over zo’n moeilijke situatie. Let op wat David nu schrijft. God tilde hem op. God plaatste hem op de rots. Bracht hem in een situatie waarin hij veilig was. Onbereikbaar voor de vijanden. Uit zulke teksten mag je moed putten. Waarom zouden gelovigen er anders al eeuwen van zingen?

God doet het. Hij tilt je op. Je mag staan op Zijn rots. God geeft je fundament, vaste grond onder de voeten. Wie vernederd is, verhoogt Hij. Wie bang is, geeft Hij blijdschap. Wie onrustig is, geeft Hij rust. God tilt ons op een rots, die van uit onszelf te hoog is.

Ds. Arie van der Veer

Ondanks een leven van vallen en opstaan

Wat mij de weken na Pasen bezighield, was de gedachte dat de Bijbel gelovigen overwinnaars noemt. En dat is opvallend. Christus verdient het predicaat ‘overwinnaar’. Maar gelovigen? Wat is de alledaagse werkelijkheid?

Allereerst is het moeilijk een verschil te zien tussen gelovigen en niet gelovigen. Ik kan me haast niet aan de indruk onttrekken dat niet gelovigen het in onze maatschappij beter doen dan gelovigen. De echte ‘winners’ zijn vaak niet gelovig. In het zakenleven, in de politiek, in de sport. En als het om niet materiële zaken gaat: iedereen heeft wel eens verdriet. Iedereen komt vroeg of laat in het ziekenhuis. En om het grof te zeggen: iedereen gaat dood. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje.

Het is figuurlijk gesproken net zoals met de Nederlanders tijdens de Tweede Wereldoorlog: we leven allemaal in bezet gebied. We hebben allemaal dagelijks met de vijand te maken. We zijn met elkaar geen ‘winners’, maar ‘losers’. Gelukkig voelt dat niet altijd zo. Je kunt het zelfs tijdens de bezetting redelijk goed hebben. Maar echte winnaars zijn we niet. Daarvoor hebben we teveel problemen.

Je krijgt voor de tweede keer een kwaadaardige tumor. Deze keer is er niets meer aan te doen. Je moet gaan sterven. Wat kun je je bij zulke berichten een verliezer voelen. Arts en patiënt. ’We kunnen niets meer doen’. En dat is maar één voorbeeld. Gelovige mensen krijgen ook kanker. Gelovige mensen zitten ook in de put. Gelovige mensen hebben het vaak ook moeilijk. Waarom worden zij dan overwinnaars genoemd?

Misschien kan dat beeld van de oorlogstijd ons helpen. Heel Nederland was toen bezet. Iedereen had daar mee te maken. Alleen niet iedereen was er op dezelfde manier mee bezig. Zo kwamen sommigen in verzet, anderen niet. Verreweg het overgrote deel had zijn hoop gevestigd op de geallieerden. Maar er waren er ook die sympathiseerden met de Duitsers. Dat bleek na de oorlog wel. Velen deelden toen in de overwinning. Maar er gingen ook mensen de kampen in… Het lag er maar aan bij wie je hoorde. Vooral bij wie je hoorde in oorlogstijd…

Christenen willen behoren bij Jezus Christus. Jezus Christus, die overwinnaar is. Hij overwon dood en graf. En Hij heeft gezegd dat wie Hem volgen, in Zijn woorden geloven, ook eens in die overwinning zullen delen. Daarom heten christenen ook overwinnaars. Ze hebben zelf niet gewonnen. Maar geloven in Zijn overwinning. Ze zijn ervan overtuigd dat Zijn overwinning de rest van de geschiedenis van deze wereld bepaald. Het resultaat staat vast. De einduitslag is al bekend. Daar geloven zij in.

Overwinnaar zijn is daarom geen kwestie van voelen. Maar van geloven. Wat je voelt is pijn. Wat je voelt is aanvechting. Wat je gelooft is Zijn overwinning. Daarin zal je delen. En dat te weten, bepaalt nu al je leven. Is het niet van buiten, dan zeker van binnen.

Lezen: Romeinen 8:35-37

Ds. Arie van der Veer

Er zijn van die momenten die je nooit meer vergeet. Die je vasthoudt, die jou vasthouden. Zoals die dag, dat moment, dat je verliefd werd op die ander. Of dat je trouwde. Of ging scheiden. Maar ook dat moment dat je de uitslag van kanker hoorde, bij de ander, bij jezelf. Of dat moment dat je een dierbare, jouw dierbare, moest missen door kanker. Dat zijn van die momenten die je nooit meer vergeet. Die je vasthoudt, die jou vasthouden. En die alles in je leven doen veranderen en die jou veranderen. De vaste grond waarop je stond, wordt zand. Moeraszand, waarop je met moeite kan blijven staan. Moeraszand dat je naar beneden trekt, naar een diepte waar je je alleen voelt met de kanker die jouw leven zo is gaan beheersen.

Daar in die diepte zijn er momenten waarop je het wel uit kunt schreeuwen. Zo lijkt je hoop en toekomst verloren. Zo lijkt heel het leven stil te staan. Zo weet je niet waar je het zoeken moet. Je schreeuwt, maar misschien hoort niemand het, omdat alleen je hart schreeuwt. Je huilt, terwijl niemand het ziet. Je leven gaat aan je voorbij, je plannen die je hebt of had voor jezelf, of voor samen met die ander. Je lijdt aan de kanker en wat de kanker heeft gebracht. Wie ben jij nog in dit verhaal… in dit levens- en lijdensverhaal? Wie ben je?

En dan is daar toch dat moment van die stem. Een stem die aan je vraagt: ‘Waarom huil je?’ En dan vertel je misschien wel wat je dwars zit, wat zo moeilijk en zo zwaar is. Je vertelt wat je mist. Je hoop, je vertrouwen, leven, een mens. En dan klinkt daar weer die stem: ‘Wie zoek je?’ Je denkt na en worstelt met het antwoord. En dan is daar dat moment dat de stem jouw naam noemt. Je eigen naam. Het opent je in je verdriet. Gehoord worden, gezien worden door die stem, van een mens. Een stem van Jezus, een Mens en ook Gods Zoon! Een Mens die jouw naam kent, jouw leven, jouw lijden of verdriet. Dat geeft herkenning, dat is je erkend voelen in wie jij bent, hoe jij met de kanker omgaat, in wie je mag zijn. Het geeft je de kracht om op te staan (misschien letterlijk… misschien figuurlijk..)! Voor Hem, voor anderen… in jezelf.

Dorien Koetsier

Naar aanleiding van het verhaal van de opstanding van Jezus en de eerste verschijning aan Maria in al haar verdriet; Joh. 20: 1-18.