Bijwoner

De sterkste zin die ik deze week te horen kreeg, kwam van mijn tandarts. Ik had de beste man opgezocht vanwege -niet lachen! – “een voortand die naar een ‘konijnenstand’ solliciteert. Zo nu en dan wijst iets of iemand me erop en de laatste keer waren het de vakantiefoto’s. Aangezien ik toch in een tijd van revisie zit, dacht ik: ‘Die tand kan er ook nog wel bij.’ Ik was snel klaar bij de tandarts. Hij schilderde een scenario van een complete beugel en ik had me stellig voorgenomen: geen beugel tenzij… Bovendien vond hij het nog wel meevallen. Citaat: ‘Het hoort gewoon bij je’. Heerlijk! Ik was het hartgrondig met de beste man eens. Hij ging nog even door met zeggen dat juist afwijkingen iets eigens gaven en dat de tegenwoordige gebitten zo mooi op een rijtje staan en of dat nu het einde is. Ik heb hem nog net niet gezoend en ook niks gezegd over zijn gekleurde haren.
‘Het hoort gewoon bij je’. Zo is dat. Bij mij. Net zo goed als dat het bij mij hoort dat ik geen dikke bos haar heb, geen maatje 38 en vast nog wel wat ongerechtigheden. Het maakt mij ‘mij’. Zo hoort het dus ook bij mij dat ik kanker heb gehad en dat de sporen daarvan de rest van dit leven zichtbaar blijven. En: zo hoort het er ook bij dat ik nog wel eens even de ‘kankerjungle’ inschiet. Klein voorbeeldje: het opdoen van een corsage. Hoe bevestig je zo’n ding? Precies: met een speld. Maar: dat is aan de kant waar de ‘nepperd’ huist. Natuurlijk prik ik daar niet in, maar de gedachte dringt zich wel even op. Wat als? Nog een voorbeeld: mijn buurvrouw en ik zouden elkaar naar de sportschool slepen. Strak plan, wat beweging kan geen kwaad. Bij binnenkomst lag er een inschrijfformulier voor een sponsortocht ten bate van Pink Ribbon. Bling! Bling! Daar flikkert opnieuw in neonletters het woord dat wat mij betreft even achter de (roze) gordijnen mag: borstkanker. Amper van die schrik bekomen, merk ik dat ik wat nerveus word van de drukte, de in mijn ogen energieke, krachtige, gezonde mensen, die even lekker gaan sporten. Ga ik dat ook doen? Een uur in een groep sporten? Slik. Het valt me tegen (van mezelf). Ik moet dit nu toch kunnen? Maar: willen is blijkbaar niet altijd kunnen.

Genoemde voorbeelden zijn kleine en soms grote speldenprikken die het dagelijks leven (en mij) prikkelbaar (kunnen) maken. Heus, ik probeer het. Ga wat meer naar sociale gelegenheden en poog mee te doen. Maar het blijft vreemd voelen en dat komt mede door die venijnige prikjes, die een ander niet door heeft en ook niet door hoeft te hebben, zeker niet op een feestavond. Waar dat vreemde dan in zit? Ik denk dat ik in een andere wereld heb geleefd waar ik tegen wil en dank in terecht ben gekomen. In die wereld is wat altijd logisch was en werkte, onlogisch geworden en het werkt niet meer. Of je goed kan vechten, telt bijvoorbeeld niet zoals in een gewoon gevecht. Kanker zit er of het zit er niet. Het is ook de wereld waar schone schijn wegvalt, waar een mens wordt teruggeworpen op het naakte bestaan, op zijn kern. Het is oorlog en jij zit er middenin. Pas als de rookwolken zijn opgetrokken, kun je het slagveld overzien. Hoe pak je daarna je leven weer op? Je wilt wel lachen tijdens de verjaardagsvisite, maar het wordt niet meer dan een grimas. Weemoed, heimwee naar toen alles nog ‘heel’ was, overvalt je op de meest gekke en ongepaste momenten. En je bent nog moe, moe van de schok, de strijd, de confrontatie tussen leven en dood, de onzekerheid over ‘wat is toekomst’. Je hebt gevochten uit het diepst van je tenen. Knokken om een uurtje te kunnen sporten hoort in die andere wereld, waar jij op dit moment vooral nog ‘bijwoner’ bent. Het zij zo. Of, om het met mijn tandarts te zeggen: ‘het hoort (nu) gewoon bij je’. Inclusief konijnentand-in-wording. Het is zoals het is. Ongewoon gewoon.
Julia Molenaar
www.juliamolenaar.nl

Dit is een (enigszins bewerkte) column uit het boek van Julia Molenaar: ‘Zolang ik leef, eet ik gebak. Toch kanker’.