Boekentip: ‘Dichtbij de horizon – De kunst van het sterven’ van Henk Veltkamp
In ‘Dichtbij de horizon – De kunst van het sterven’ schrijft Henk Veltkamp over de laatste levensfase. Henk Veltkamp heeft jarenlang als geestelijk verzorger in een ziekenhuis gewerkt en geeft aan ‘dat alle kennis en ervaring’, van waaruit hij schrijft, tweedehands is. Dat wil zeggen: meegekregen en geleerd van anderen.
Het boek besteedt aandacht aan de verschillende aspecten van het sterven, zoals: slecht nieuws, angst voor de dood, voorbereiding, keuzes maken, visies op leven en dood, loslaten en leren leven. Dit alles in het licht van de gedachte ‘Wie leert te sterven, leert te leven ‘ (Michel de Montaigne).
Het boek geeft een bredere kijk op het begrip ’rouw’, dat meestal alleen gebruikt wordt voor de periode na het overlijden van een dierbare. Ook in het laatste levenstraject is er namelijk al sprake van rouw, zowel bij de zieke als bij de naasten. Bij de eerste speelt rouw om verlies van het leven een rol. En bij de naasten gaat het om het naderend verlies van hun dierbare. Visies op leven en dood komen dan vaak spontaan omhoog en kunnen soms ook tot troost zijn. De auteur zegt zich zelf het meest thuis te voelen bij de woorden van de dichter J.P. van Renssen:
Die mij eertijds geschapen heeft
en veilig in het leven bracht,
zal mij, heb ik mijn dag doorleefd,
ook wel geleiden door de nacht. –
Het boek is volgens de schrijver niet alleen bedoeld voor degene die weet ‘ik ga sterven’, maar ook voor andere betrokkenen zoals een partner, kinderen, ouders, familie, vrienden, vrijwilligers in de palliatieve thuiszorg of het hospice en professionele zorgverleners. Op de achterflap staat geschreven dat dit boek ‘een steun in de rug wil zijn voor wie met het naderende levenseinde te maken krijgt, van zichzelf of een ander.’
Dat dit zo moge zijn!
Gettie Kievit
